Johan Renes (DLA Piper) pleit voor meer nuance in discussie over prijs geneesmiddelen

Johan Renes is partner bij DLA Piper, Europees octrooi-gemachtigde en is gespecialiseerd in strategisch advies in de life sciences  en de biotech sector. In dit gesprek op 7 Ditches TV nuanceert hij de, in zijn ogen, met one-liners doorspekte discussies en politieke statements op het gebied van de prijs van geneesmiddelen: ‘Het is een ingewikkeld proces dat door het gebruik van oneliners en politieke statements over het algemeen nogal plat wordt geslagen.’Hoe komt de prijs van geneesmiddelen tot stand?‘In principe gaat het om het terugverdienen van investeringen die je moet doen. Het is de enorme fail rate waardoor de prijs zo hoog wordt.'Is geneesmiddelen ontwikkeling niet teveel een spel van ondernemers en investeerders geworden in plaats van wetenschap?Johan: ‘Lastige discussie, geneesmiddelen voor kleine groepen worden vaak ontwikkeld door kleinere bedrijven, een groot bedrijf kan een geneesmiddel met een markt minder dan 500 miljoen helemaal niet ontwikkelen. Ontwikkeling van een geneesmiddel duurt 8 tot 12 jaar, dat is een erg onzeker proces, zeker aan het begin van het proces is de kans dat het mislukt vele malen groter dan dat het lukt. Het hele proces heet dan ook derisken, je maakt steeds het risico van falen kleiner.Maar degene die aan het begin dat risico nemen moeten dus om dat te willen doen een hoog rendement halen.’ Maar waarom zou ik dat als ondernemer dan doen? Johan: ‘Er zijn ook gewoon mensen, ik ben zelf ook ooit als moleculair bioloog begonnen, die de drive hebben om mensen te genezen.Wat is de rol van andere spelers in dit domein, zoals de overheid en de zorgverzekeraars?Als overheid moet je kiezen: ga ik regels afspreken om auto's veiliger te maken die geld kosten, ga ik milieumaatregelen nemen, of ga ik geneesmiddelen vergoeden. Als zorgverzekeraar moet je ook kiezen, ga ik een patiënten groep van 100.000 vergoeden of ga ik een patiënten groep van 20.000 vergoeden?ReguleringJohan: ‘Ik denk niet dat je teveel kunt reguleren, het moet natuurlijk heel strikt, het moet veilig zijn, het moet werken, dus dat moet je wel goed toetsen, maar de termijnen die daarmee gepaard gaan, dat zou wat mij betreft wel wat korter mogen.’ Is dat bureaucratie? ‘Het is een belangrijk traject, er zitten liabilities aan als het niet goed gaat, dus dan wordt het vanzelf bureaucratie.’Symbool politiekJohan: ‘We hebben de discussie gehad over Orkambi, dat gaat over niet heel veel patiënten. Het is symboolpolitiek in de zin dat als ik korting moet bedingen op een medicijn van 120.000 euro maar het is maar voor duizend patiënten of ik beding 10% korting op een geneesmiddel dat veel goedkoper is, maar voor een miljoen patiënten, volgens mij is er dan meer te halen bij die miljoen patiënten en kan ik daaruit die Orkambi patiënten wel financieren.De rol van Nederland in het internationale speelveldJohan: ‘Dat vind ik een moeilijk onderwerp, we zijn natuurlijk een heel klein land. We kunnen in de wereld van het onderzoek natuurlijk een bijdrage leveren, we zijn een slim land, maar we moeten niet gaan denken dat wij als overheid het allemaal zelf gaan doen. Die kans is natuurlijk 0 met de onderzoeksgroepen en de middelen die we hebben in dit kleine landje.Is het gelijk verdeeld?Er gaan mensen dood van de honger of het gebrek aan drinkwater en hier hebben we het over geneesmiddelen voor ziektes voor een paar mensen. Johan: ‘Het geldt voor zoveel dingen op dit moment, de luchtvervuiling weet ook niet dat de grens met Polen en Duitsland ertussen zit, dus we moeten dit daadwerkelijk ook op wereld niveau aanpakken, want als je zo doorgaat bestaat er natuurlijk een kans dat er in allerlei landen om ons heen de geneesmiddelen wel te verkrijgen zijn en juist in Nederland niet. Dan wordt de positie van de Nederlandse patiënt zelfs binnen Europa slechter, dat vind ik een lastig te verkroppen verhaal.’Wat boeit jou zo in deze materie?Johan: ‘De ethiek, dat vind ik altijd een machtig boeiend onderwerp, zeker als je in de moleculaire biologie groot b