Radboud Reflects, verdiepende lezingen Hoe democratieën ten onder gaan | Politicoloog Carolien van Ham en classicus André Lardinois
May 13, 2025
André Lardinois is hoogleraar Griekse Taal en Letterkunde en onderzoekt innovaties uit de oudheid. Carolien van Ham, hoogleraar empirische politicologie, analyseert trends in democratie. Ze bespreken de kwetsbaarheid van democratische systemen, met lessen uit de Atheense democratie en de val van de Romeinse Republiek. Er wordt ingegaan op moderne parallellen met autocratische tendensen, politieke polarisatie en de rol van machthebbers. Ook reflecteren ze op hoe historische inzichten ons kunnen helpen om de democratie van vandaag te beschermen.
AI Snips
Chapters
Books
Transcript
Episode notes
Twijfel na democratische triomf
- Democratieën waren lang in de minderheid en kregen een boost na de Koude Oorlog, maar daarna verflauwde dit enthousiasme.
- Veel nieuwe democratieën bleken fragiel, met fraude en onderdrukking waardoor autocratische tendensen terugkeerden.
Instabiliteit van radicale democratie
- De oude Grieken, zoals Plato en Polybius, zagen democratie als radicaal en kwetsbaar zonder remmen op volksmacht.
- Polybius benadrukte stabiliteit via een gemengd systeem met monarchie, aristocratie en democratie.
Essentie van machtsdeling en normen
- Machtsdeling in democratieën werkt alleen als actoren binnen instituties daadwerkelijk tegenmacht bieden.
- Wanneer democratische normen doorbroken worden, kan de democratie snel instorten, zoals bij Augustus al gebeurde.