149 - De zeven levens van Abraham Kuyper, een ongrijpbaar staatsman

Nov 20, 2020

Ask episode

Chapters

Transcript

Episode notes

Jaap Jansen en PG Kroeger praten met historicus Johan Snel, auteur van het boek De zeven levens van Abraham Kuyper, portret van een ongrijpbaar staatsman.

Hij was de eerste moderne premier van ons land, het soort ‘alleskunner’ dat in de politiek maar af en toe voorkomt. Toen Johan Snel een proefschrift begon over ‘Kuyper als journalist’ ontdekte hij vele eigenschappen en rollen van de staatsman die niemand eerder had uitgeplozen. In Betrouwbare Bronnen vertelt hij het verhaal van de schrijver, sportman, theoloog, volksmenner, universiteitsoprichter, partijleider, kerkscheurder en radicaal democraat.

Lang niet iedereen was gesteld op Abraham Kuyper. Zowel de socialisten van Troelstra als het Oranjehuis bestreden hem met vuur. De liberale heren van de elite van zijn tijd werden door hem dan weer ‘liberalisten’ genoemd en ‘de coterie’. Onder het volk bleek hij de populairste man van het land.

Johan Snel komt met nieuwe inzichten en analyses op basis van archiefstukken en Kuypers enorme oeuvre als schrijver en journalist.

Kuyper vond ‘de sociale kwestie’ het centrale vraagstuk van zijn tijd. Niet de bij anderen veel besproken staatkundige vernieuwingen of het koloniaal imperialisme. Hij kwam op voor ‘de kleine luyden’: arbeiders en hun gezinnen. Dit maakte Kuyper tot een verrassend politicus die juist in onze tijd als modern en innovatief zou moeten worden herontdekt.

Men vond hem een ‘democraat naar Amerikaanse snit’ en dat was allerminst als compliment bedoeld. Dat hij – in de woorden van PG Kroeger – de eerste ‘twitterpoliticus’ was, droeg daar aan bij. Ruim 17.000 korte, puntige en uitdagende stukjes zijn van hem bewaard uit de 50 jaar waarin hij zijn eigen krant en weekblad volschreef.

Kuyper was niet alleen ongekend energiek en productief – hij schreef boeken en 15 à 20.000 artikelen en essays – maar ook onverzadigbaar in zijn interesse voor de vragen, zorgen en kansen van zijn tijd.

Hij was ook de eerste Nederlandse politicus die wereldwijd een begrip werd en zelf ook publiceerde en interviews gaf in gezaghebbende internationale media.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Weee Nederland en door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show

***

Verder lezen

Het boek van Johan Snel

***

Verder kijken

De ijzeren eeuw: Abraham Kuyper

Tv-serie Om de oude wereldzee (via NLZiet)

Tv-serie Varia Americana, in de voetsporen van Abraham Kuyper (via NLZiet)

Richard Strauss: Also Sprach Zarathustra - einleitung (Herbert von Karajan)

***