Najcenniejszy zasób cywilizacji | Maciej Grodzicki | Polska Sieć Ekonomii
Dec 16, 2024
auto_awesome
Maciej Grodzicki, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i ekspert w dziedzinie ekonomii ekologicznej, omawia fundamentalne zagadnienia dotyczące energii jako zasobu cywilizacyjnego. Rozmawia o interakcji między zasadami termodynamiki a gospodarką, wskazując na ograniczenia w pozyskiwaniu surowców i wyzwania związane z recyklingiem. Porusza pesymistyczne wizje konfliktów o zasoby oraz przewidywania dotyczące przyszłości ludzkości i zmian klimatycznych. Podkreśla znaczenie lokalnych innowacji i roli państwa w gospodarce.
Energia jest kluczowym zasobem w cywilizacji, a gospodarki muszą optymalizować jej wykorzystanie zgodnie z zasadami termodynamiki.
Nadmierne pobieranie surowców z biosfery prowadzi do degradacji środowiska i kryzysów ekologicznych, co wymaga zrównoważonego zarządzania.
Zrównoważony rozwój wymaga przemyślenia tradycyjnych modeli gospodarczych, aby uwzględniały one ograniczenia naturalnych zasobów i zmiany klimatyczne.
Deep dives
Podstawy gospodarki: transformacja energii i materii
Gospodarki opierają się na przekształcaniu energii oraz materii, które są kluczowe dla produkcji i konsumpcji. Proces ten przypomina metabolizm, w którym pobieramy surowce, wykorzystujemy je do wytwarzania dóbr oraz emitujemy odpady. Gospodarki są częścią biosfery, gdzie zmiany w jednym z elementów mogą wpływać na inne, np. nadmierne pobieranie surowców prowadzi do degradacji środowiska. Wszelkie działania gospodarcze są więc sprzężone z naturą i jej zasobami, które są ograniczone oraz wymagają zrównoważonego zarządzania, aby uniknąć kryzysów ekologicznych.
Zależność od natury i kryzysy środowiskowe
Nasze życie i dobrobyt są ściśle związane z dostępnością naturalnych zasobów i zdolnością biosfery do absorbowania odpadów. Kryzysy energetyczne, takie jak niedobór surowców kopalnych, mają bezpośredni wpływ na nasze codzienne życie, w tym dostępność żywności i energii. W przypadku Polski, zmiany klimatyczne związane z na przykład intensywnymi opadami podkreślają naszą zależność od klimatu i natury. Monitoring tych interakcji jest kluczowy w kontekście przyszłych wyzwań związanych z zrównoważonym rozwojem.
Entropia jako klucz do zrozumienia procesów gospodarczych
Entropia, jako pojęcie z termodynamiki, reprezentuje dążenie systemów do chaosu i nieuporządkowania, co odnosi się również do gospodarek. Gospodarki mogą spowalniać te procesy poprzez optymalizację efektywności i zarządzanie zasobami, jednak nie można tego robić w sposób nieograniczony. Przyspieszanie procesu entropii w skali makro prowadzi do negatywnych skutków, jak zmiany klimatyczne i degradacja środowiska. Dlatego istotne jest wprowadzenie świadomości ekologicznej do ekonomii, gdzie działania są osadzone w rzeczywistości biosfery.
Ograniczenia wzrostu gospodarczego
Wzrost gospodarczy na naszej planecie ma swoje granice, co często jest ignorowane przez tradycyjne podejścia do ekonomii. Wiele z nich nie uwzględnia realnych uwarunkowań, takich jak ograniczoność zasobów naturalnych i negatywne skutki z nimi związane. Zmiany klimatu oraz wyczerpywanie się zasobów stają się coraz bardziej widoczne i wpływają na stabilność gospodarek. Konieczne jest przemyślenie modelu rozwoju gospodarczego, który nie tylko stawia na wzrost, ale także na zrównoważony rozwój.
Ekonomia ekologiczna: nowa perspektywa dla rozwoju
Ekonomia ekologiczna, której fundamenty zatwierdzają, że gospodarka jest częścią biosfery, wymaga zrozumienia dynamiki między tymi dwoma systemami. Propozycje wdrażania działań proekologicznych w parze z rozwojem technologicznym stają się różnorodne i wymagają zaangażowania politycznego oraz społecznego. Kluczowe jest zrozumienie, że zmiany muszą dotyczyć zarówno sfery produkcji, jak i społecznych potrzeb, zapewniając jednocześnie stabilność w kontekście kryzysów klimatycznych. Gospodarki muszą przekształcać się w kierunku większej lokalności i współpracy, aby zapewnić zrównoważony rozwój.
Dołącz do społeczności ponad TYSIĄCA (!) Patronów podcastu Dwie Lewe Ręce, który prowadzą Marcin Giełzak i Jakub Dymek. Wspieraj treści, które lubisz i miej wpływ na ich kształt: 👉 https://patronite.pl/dlr
Pamiętajcie też o tym, aby subskrybować nasze treści, tak aby nie ominął Was żaden nowy odcinek! 🔔 Zasubskrybuj: @dwielewerece
Zapoznaj się też z ofertą sklepu, gdzie autorskie kreacje w stylu DLR: 🛒 https://patronite-sklep.pl/kolekcja/dwie-lewe-rece/
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
Energia jest fundamentalnym zasobem napędzającym rozwój każdej cywilizacji, ale jej wykorzystanie podlega nieubłaganym prawom termodynamiki. Od entropii jako ostatecznego wroga ekonomistów, przez ograniczenia transformacji energetycznej, aż po pytania o granice wzrostu - nie uciekniemy od fundamentalnych praw rządzących materią i energią. Czy technologia nas uratuje? Jak pogodzić rozwój gospodarczy z planetarnymi ograniczeniami? O tym wszystkim w rozmowie, która łączy ekonomię ekologiczną z twardymi prawami fizyki.
W tym odcinku doktor Maciej Grodzicki, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i członek zarządu Polskiej Sieci Ekonomii (PLSE) wraz z Janem Oleszczuk-Zygmuntowskim prowadzą nas przez fascynującą dyskusję o tym, jak fizyczne prawa natury kształtują nasze możliwości gospodarcze. Odcinek powstał dzięki współpracy PLSE i Dwóch Lewych Rąk.
Chcesz ekonomii w służbie społeczeństwu? Wspieraj PLSE: https://patronite.pl/PLSE
━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━
☚ Facebook: https://www.facebook.com/dwielewe
☚ Twitter: https://twitter.com/2lewerece
☚ Instagram: https://www.instagram.com/dwielewerece_podcast/
Wszystkie teksty Jakuba: ✍ dymek.substack.com
Jesteśmy też na platformach:
🟢 Spotify: https://podcasters.spotify.com/pod/show/dwielewerece
🍎 Apple Podcasts: https://podcasts.apple.com/pl/podcast/dwie-lewe-r%C4%99ce/id1635522094
Nowa książka Marcina "Wieczna lewica": 📚 https://patronite-sklep.pl/produkt/wieczna-lewica-marcin-gielzak/
Get the Snipd podcast app
Unlock the knowledge in podcasts with the podcast player of the future.
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode
Save any moment
Hear something you like? Tap your headphones to save it with AI-generated key takeaways
Share & Export
Send highlights to Twitter, WhatsApp or export them to Notion, Readwise & more
AI-powered podcast player
Listen to all your favourite podcasts with AI-powered features
Discover highlights
Listen to the best highlights from the podcasts you love and dive into the full episode