53 - 1989 - PG en de viering van 40 jaar Deutsche Demokratische Republik

Betrouwbare Bronnen aflevering 53

Het is het merkwaardigste jubileumfeest uit de moderne geschiedenis. Een land vierde met enorme militaire parades, fakkeloptochten, sport en cultuur zijn 40e verjaardag. Hoogtepunt was een internationale topconferentie om het regime groots te feliciteren en het volk de gelegenheid te geven de aanhankelijkheid van de arbeiders en boeren aan hun staat en leiders te laten horen en zien.

Het gaat hier over de DDR. Die Deutsche Demokratische Republik, beter bekend als Oost Duitsland. Deze communistische dictatuur maakte van de 7e oktober 1989 - nu precies 30 jaar geleden - een ongekend evenement. PG Kroeger vertelt wat er gebeurde en hoe dit het regime in Oost-Berlijn van Erich Honecker en zijn Poliitbüro volkomen uit elkaar viel.

Uit heel de communistische wereld en linkse dictaturen elders kwamen de leiders opdraven om Honecker en zijn bewind eer te bewijzen. Van Arafat tot Fidel Castro en van Ortega tot het laatste CPN-lid uit de Eerste Kamer. Hoofdgast was natuurlijk de grote baas uit het Kremlin zelf, Mikhail Gorbatsjov. Maar Honecker en de zijnen gebruikten hun festijn vooral om hem te vernederen en te tonen, dat niet hij maar de DDR-leiding de steun had van de bondgenoten.

Dat liep uit op een tweeledige confrontatie. Die tussen het Politbüro en de Sovjetleider, die liet blijken niet van plan te zijn de gewelddadige koers van repressie van de DDR te blijven steunen. En tussen het regime en de bevolking van het land. Want de mensen grepen de festiviteiten aan voor ongekende demonstraties van aanhankelijkheid, maar niet met Honecker en de zijnen. Jaap laat fragmenten horen van de protesten op straat in heel Oost Berlijn tot en met de oevers van de Spree, recht tegenover de feestzaal waar Honecker een banket aanbood en zijn feestrede hield.

Zo liep dit staatsfeest volledig uit de hand. De beruchte Stasi greep met niets ontziende bruutheid in. Het mocht niet meer helpen. Kort na het jubileum werd Honecker afgezet als leider. Zijn opvolger was bijna hilarisch incompetent. En zo eindigde het feest in de complete instorting van wat de meest onwrikbare Oost-Europese dictatuur werd geacht.

Maar het was nog niet helemaal voorbij. De weken die volgden zouden nog dramatischer worden. Intussen klonk bij het jubileum steeds de melodie van het volkslied van de DDR. De historie daarvan was eigenlijk al een bewijs hoe onnatuurlijk en verknipt dit land en dit regime waren geweest. Want welk bewind kwam anders op het idee zijn eigen volk te verbieden de tekst van de nationale hymne te leren en te zingen? En dat terwijl tekst en melodie bijzonder mooi waren; de vrucht van enkele van de beste Duitse kunstenaars.

Als voetnoot hier het gedicht van Becher dat het DDR-volkslied werd:

Auferstanden aus Ruinen und der Zukunft zugewandt,

laß uns Dir zum Guten dienen, Deutschland, einig Vaterland.

Alte Not gilt es zu zwingen, und wir zwingen sie vereint,

denn es muß uns doch gelingen, daß die Sonne schön wie nie über Deutschland scheint.

Glück und Friede sei beschieden Deutschland, unserm Vaterland. Alle Welt sehnt sich nach Frieden, reicht den Völkern eure Hand.

Wenn wir brüderlich uns einen, schlagen wir des Volkes Feind! Laßt das Licht des Friedens scheinen, daß nie eine Mutter mehr ihren Sohn beweint.

Laßt uns pflügen, laßt uns bauen, lernt und schafft wie nie zuvor, und der eignen Kraft vertrauend, steigt ein frei Geschlecht empor.

Deutsche Jugend, bestes Streben unsres Volks in dir vereint, wirst du Deutschlands neues Leben.

Und die Sonne schön wie nie über Deutschland scheint.

***

Wil je reageren op deze aflevering?

Dat kan in je podcast-app.

Het kan ook op Twitter of via een mailtje aan betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Wil je adverteren of sponsoren, schrijf dan naar Flip Kylian Adams door een mailtje te sturen aan: flip@dagennacht.nl

***

Vrijdag 11 oktober houdt de SER, de Sociaal-Economische Raad, een open huis. Dat begint ’s middags om half twee met discussies en workshops. Je kunt er bijvoorbeeld leren ‘verbindend te onderhandelen’, Ed Nijpels praat over de totstandkoming van het klimaatakkoord en het SER Jongerenplatform vertelt hoe jongeren meer invloed kunnen krijgen.

PG en ik zijn er ook en nemen een aantal gesprekken op waar jij bij kunt zijn.

Je kunt je aanmelden via ser.nl/openhuis 

***

Tijdlijn Betrouwbare Bronnen afl. 53

00:00:00 - Intro door Jaap met fragment uit 'Die Partei Hat immer Recht'

00:01:42 - PG Kroeger (deel 1)

00:24:00 - PG Kroeger (deel 2)

00:49:54 - Uitro

00:50:42 - Einde

See omnystudio.com/listener for privacy information.