166 - Verkiezingsdebatten: hoe je ze wint of verliest

Feb 8, 2021

02:07:41

forum

Ask episode

view_agenda

Chapters

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

Verkiezingsdebatten zijn de zuurstof van de democratie. Voor de lijsttrekkers en hun partijen hangt er veel van af. Een foutje kan het begin van het einde zijn, een slim antwoord een gamechanger.

In deze aflevering van Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen twee uur lang met Roderik van Grieken, directeur van het Nederlands Debat Instituut. Hij weet hoe je een debat kan winnen of verliezen en was – net als Jaap – vaak betrokken bij de voorbereiding. Het blijkt nog niet zo gemakkelijk een goede debatstelling te bedenken. Soms verloopt een debatonderdeel precies zoals je het in een rollenspel hebt geoefend, soms gaat het héél anders. Ze bespreken de do’s en don’ts voor elk debat met tientallen voorbeelden van Mark Rutte, Pim Fortuyn, Jan Peter Balkenende, Wouter Bos, Emile Roemer, Lilian Marijnissen, Thierry Baudet, Geert Wilders, Diederik Samsom en vele anderen.

Roderik van Grieken: “Mark Rutte is een soort Unox-worst: je weet wat je krijgt. En dat is en kwaliteit, dat wordt door heel veel mensen gewaardeerd. Alleen: als je hem zoals wij iedere dag volgen, dan word je er en beetje tureluurs van. Zeker na tien jaar premierschap. Lijsttrekkers als Sigrid Kaag en Wopke Hoekstra praten veel over ‘nieuw leiderschap’. Dat kan werken. Churchill won de Tweede-Wereldoorlog, iedereen waardeerde hem. Maar in 1945 werd hij keihard weggestemd. Niet omdat ze een hekel aan hem hadden, maar het gevoel was: we hebben nu wat nieuws nodig. Als je dát weet te raken, kun je de kiezer voor je winnen. Je ziet vaak dat er een slimme boodschap bedacht is, maar die moet dan wel passen bij de boodschapper. Job Cohen had een heel goed imago. Maar de verkiezingen van 2010 gingen over de economie waar hij niet diep in zat. Het PvdA-campagneteam prepte hem eindeloos met economische feitjes. Dat werkte niet. Hij werd er onzeker van. Rutte haalde meer zetels dan Cohen en kon aanspraak maken op het premierschap.”

Op 8 februari vindt het eerste min of meer grote verkiezingsdebat plaats: het Noordelijk debat met lijsttrekkers en nummers 2 van de grote partijen, onder meer te zien op NPO Politiek.

Belangrijke debatten die daarna op de rol staan:

26 februari: Het Radio 1 debat

28 februari: Het RTL debat, RTL-4

15 maart: EenVandaag, NPO 1

16 maart: NOS debat, NPO 1

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Vraag aan Flip Kylian Adams hoe dat werkt: flip@dagennacht.nl

***

Verder lezen

Roderik van Grieken – Een feest van de democratie (Bert Bakker, 2012)

Website Nederlands Debat Instituut

***

Verder kijken (debatten en fragmenten die in de podcast aan de orde komen)

Former Vice President Dan Quayle misspells Potato

Senator, you're no Jack Kennedy"

Kennedy vs. Nixon: The fourth 1960 presidential debate

Gemeenteraadsverkiezingen 2002: Pim Fortuyn versus Ad Melkert (kort)

Gemeenteraadsverkiezingen 2002: het complete debat

US presidential debate moderator Chris Wallace struggles to contain Trump