311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore

Dec 2, 2022

01:17:45

forum

Ask episode

view_agenda

Chapters

auto_awesome

Transcript

info_circle

Episode notes

De geschiedenis van de mensheid is er een van families. Als je kijkt hoe menselijke gemeenschappen zich vormden en de wereld veroverden is de familie de vorm van verwantschappen die de historie is gaan bepalen en domineren. Vanuit die gedachte schreef de Britse historicus Simon Sebag Montefiore tijdens de lockdown zijn zojuist verschenen 1467 pagina’s dikke boek De Wereld. Een Familiegeschiedenis. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem over de rijke inhoud van dit boek en ook van zijn eerdere meesterwerken over Rusland.

Sebag vertelt hoe hij tot zijn these kwam en hij het begrip 'familie' ging verrijken. Er zijn meer intense verwantschappen. Hij wijst op 'coterieën' zoals politieke en artistieke verbanden (denk aan Andrea Wulf en haar boek over de Jena-kring!). Ook kloosterordes en de kameraden rond Stalin en Mao vormen zulke families.

Het boek laat zien dat rond en binnen families door de eeuwen essentiële factoren domineren. Seks, geweld, loyaliteit, continuïteit van macht en bezit, opvoeding en vorming, mobiliteit én honkvastheid staan steeds weer centraal. Sebag onderstreept dat hij met zijn insteek van hieruit ook de wezenlijke rollen van vrouwen in de geschiedenis veel meer reliëf kon geven.

In het gesprek komen dan ook zeer bijzondere vrouwen naar voren. Zelfs Margaret Thatcher met wie de scholier Sebag een wel heel aparte confrontatie beleefde. En wat dacht je van Minette? Deze prinses was zó slim en charmant dat zij twee rivalen kon koppelen tegen de Republiek en de gebroeders De Witt, nu precies 350 jaar geleden. Het boek zit er vol mee, van de Piratenkoningin van Marokko met haar zesduizend kindslaven, de wrede heerseres van de Etrusken tot oppermachtige tsarina's als Catharina de Grote.

In het gesprek komt de grote nadruk in Sebags boek op de wereld buiten de Europese cultuurkringen duidelijk aan de orde. Onze koloniale blik op de wereld - ook vandaag nog vaak vanuit ons 'ethisch imperialisme' - heeft vele unieke personen, ontwikkelingen en culturen voor ons verborgen gehouden. Dit boek onthult daarvan veel en leert nieuw kijken naar en denken over onze wereld en menselijke gemeenschap. Bijvoorbeeld over de belangrijke rol van de joodse bankier Josef Nasi die ons land bezocht en een cruciaal vizier werd van de grote Sultan Selim in het Istanboel van de zestiende eeuw.

Simon Sebag Montefiore gaat diep in op historische en morele vragen zoals rond de slavernij en andere wreedheden. Deze hangen juist ook samen met familiebanden door de geschiedenis heen. Vaak waren onze voorouders zowel onderdrukkers als slachtoffers. Sebag pleit voor nuance én erkenning.

Als groot kenner van Rusland spreekt hij met Jaap en PG natuurlijk ook over de actualiteit vanuit het verleden daar. De roof uit zijn kapel in Cherson van de doodskist van Grigori Potjomkin door Poetins leger blijkt een aangrijpend symbool van de huidige oorlog en de wortels ervan. "Catharina en hij zouden Poetin en zijn bewind verfoeien!" Overigens blijft hij ten diepste een optimist over de toekomst van Rusland en zeker die van Oekraïne.

En we eindigen verrassend met het volgens Sebag ‘beste lied’ over de wereldgeschiedenis: Sympathy for the Devil van de Rolling Stones!

Luisteraars die via een donatie Vriend van de Show zijn - of dat heel snel nu nog worden! - kunnen meedingen naar een van de drie exemplaren van Sebags boek die Uitgeverij Spectrum beschikbaar stelt! Hoe?

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Een van onze adverteerders is Bamigo. Korting op je eerste bestelling krijg je met code: bron25

Heb jij belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Dat zou helemaal mooi zijn! Stuur voor informatie een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl

***

Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier en je kunt hier ook (via de zoekfunctie) snel eerdere afleveringen vinden!

***

Verder lezen

Simon Sebag Montefiore - De Wereld. Een Familiegeschiedenis

***

Ook interessant: Sebag met onze eerdere gast Andrew Roberts over Stalin en Churchill op het Cliveden literary festival

Simon Sebag Montefiore - Soundtrack to The World (Spotify)

***

Verder luisteren

305 - Andrea Wulf, Hoe rebelse genieën twee eeuwen later nog ons denken, cultuur en politiek beïnvloeden

280 - Tsjechië en de dynastieke macht van Karl IV

259 - PG bespreekt 'Catharina de Grote & Potjomkin'

253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft