'Aanstaande wetgeving schendt mensenrechten, politiek en toezichthouder kijken weg' | 338 B
Aug 13, 2024
auto_awesome
Simon Lelieveldt, een expert in financiële regelgeving en betrokken bij de stichting Human Rights in Finance, bespreekt de nieuwe Europese antiwitwasregels. Hij legt uit hoe de Travel Rule mensenrechten schendt en dat toezichthouders en de politiek wegkijken. Ze duiken in de complicaties rondom non-custodial wallets en de impact van nieuwe wetgeving op gebruikers. Lelieveldt wijst op de tekortkomingen in de politieke controle en hoe deze regels beïnvloeden wie toegang heeft tot de crypto-markt, waardoor mensenrechten in het geding komen.
De nieuwe antiwitwasregels, zoals de Travel Rule, verplichten crypto-ondernemingen om uitgebreide persoonsgegevens te verzamelen, wat privacyrechten in gevaar brengt.
Er is sterke kritiek op het ontbreken van een mensenrechtenanalyse in de nieuwe wetgeving, waardoor groepen mogelijk ongegrond als 'verdacht' worden bestempeld.
De rol van De Nederlandse Bank wordt betwijfeld vanwege haar gebrek aan handhaving op transactiemonitoring, wat vragen oproept over toezicht en compliance.
Deep dives
De status van de Travel Rule
De Travel Rule, die vereist dat crypto-ondernemingen de gegevens van zenders en ontvangers bijhouden, wordt binnenkort verplicht in de EU. De implementatie verschilt echter per land, wat kan leiden tot verwarring voor gebruikers. Amerikaanse bedrijven hanteren vaak een andere interpretatie van de regel dan hun Europese tegenhangers, wat resulteert in inconsistenties. Dit kan vooral problematisch zijn voor gewone gebruikers, die mogelijk extra informatie moeten verstrekken bij crypto-transacties.
Anti-witwasregelgeving en mensenrechten
Een belangrijke discussie tijdens de aflevering was de impact van nieuwe anti-witwasregels (AMLR) op mensenrechten. De wetgeving zorgt voor veronderstellingen over verdachte transacties zonder concrete definiëring van wat 'verdacht' inhoudt. Dit kan leiden tot discriminatie en schending van privacyrechten bij de bevolking, vooral bij bepaalde etnische of nationale groepen. Er wordt gepleit voor een mensenrechtenanalyse van de wetgeving, maar er is geen bewijs dat dit serieus is opgepakt.
Problemen met transactiemonitoring
De praktijk van transactiemonitoring in Nederland kreeg veel kritiek vanwege de manier waarop persoonlijke gegevens van klanten worden verwerkt. Er werden bezorgdheden geuit over de integriteit van gegevens, vooral als deze gegevens onrechtmatig zijn verzameld, bijvoorbeeld bij de monitoring van betalingen tussen zakelijke en particuliere rekeningen. De autoriteiten blijken meer geïnteresseerd te zijn in naleving van internationale richtlijnen dan in het waarborgen van grondrechten. Dit wijst op een systematische tekortkoming in de verantwoordelijkheden van toezichthouders.
De rol van de Nederlandse Bank
De Nederlandse Bank (DNB) werd bekritiseerd om haar gebrek aan handhaving als het gaat om regels omtrent transactiemonitoring, wat naar verluidt leidde tot een vorm van gedogen. DNB lijkt prioriteit te geven aan afspraken met banken boven haar wettelijke verplichtingen, wat vragen oproept over de effectiviteit van haar toezicht. Dit gebrek aan actie op gebreken in de wetgeving heeft tot gevolg dat veel banken doorgaan met praktijken die mogelijk in strijd zijn met de privacywetgeving. Er is behoefte aan duidelijke richtlijnen en handhaving om een betrouwbare en eerlijke financiële sector te waarborgen.
De impact van regelgeving op de crypto-industrie
De recente regelgeving maakt het steeds moeilijker voor crypto-gerelateerde bedrijven om operatief te blijven zonder te voldoen aan bankachtige regels. Deze verschuiving wijst erop dat de crypto-industrie steeds meer binnen de traditionele financiële sector wordt ingekapseld, wat tegen de oorspronkelijke ideologie van decentralisatie ingaat. De regelgeving zou als een belemmering kunnen functioneren voor innovators in de crypto-ruimte die oprecht willen bijdragen aan financiële vrijheid. Hierdoor kan de crypto-sector zijn unieke waardepropositie verliezen en veranderen in een gereguleerd, maar minder passend systeem voor zijn gebruikers.
De nieuwe antiwitwas-regels vanuit de Europese Unie schenden mensenrechten, terwijl toezichthouders en de politiek wegkijken óf daaraan meedoen.
Bij ons te gast is Simon Lelieveldt, expert financiële regelgeving en onderdeel van de stichting Human Rights in Finance. Met Simon lopen we door de belangrijkste nieuwe wetten heen, die vanuit Europa de komende tijd van kracht worden. Allereerst de Travel Rule, of TFR. Simon en de stichting HRIF probeerden via een annuleringsprocedure een stokje voor deze nieuwe maatregel te steken, maar dat mislukte. Tegelijk zien we dat veel bedrijven zich eigenlijk al houden aan die Travel Rule. Als jij crypto ontvangt of wil verzenden, moet je in veel gevallen speciferen waar naar toe, en met welk doel.
Dan de nog iets nieuwere AMLR, een vervolg op de anti-witwasrichtlijn die in zijn Nederlandse vorm medio 2020 voor veel ophef zorgde. Daar wringt de schoen op verschillende dossiers. Niet alleen is er volgens Simon niet stilgestaan bij de mensenrechtentoets (op basis van de AMLD5), ook is dit vervolg in rap tempo door de Europees wetgevingsproces gevlogen. Verschillende activisten proberen zich hiertegen te verzetten, bijvoorbeeld met een annuleringsprocedure.
Een ander gevolg van de introductie van de AMLR is dat Transactie Monitoring Nederland (TMNL) plots op losse schroeven kwam te staan. Het bedrijf werd door vijf grote banken opgezet om op die manier samen hun witwascontroles te kunnen doen. Toezichthouder DNB stond achter dit plan. Simon waarschuwde in Cryptocast 316 al voor dit monitoringsapparaat. Inmiddels hebben de banken zelf de stekker uit TMNL gestoken, maar daarmee is voor Simon de kous nog niet af. Hij wil via een rechtszaak toezichthouder DNB dwingen tot handhaven, want TMNL had nooit mogen bestaan. Co-host is Daniël Mol.