Hoe ons financiële systeem niets leerde van 2008 en 1929, met Thomas Bollen | 402 B

Tijdens verkiezingscampagnes gaat het vaak over koopkracht, belastingen en woningprijzen, maar zelden over de bron van al dat geld: het financiële stelsel zelf. In deze aflevering van de Cryptocast schuift Thomas Bollen aan, journalist bij Follow the Money en  auteur van Geld genoeg, maar niet voor jou. Hij constateert dat banken nog altijd de spil vormen van het geldsysteem, ondanks de lessen van de crisis in 2008. Maatregelen die sindsdien zijn genomen bleken vooral pleisters, geen echte hervormingen. Banken blijven private instellingen met publieke macht — en dat brengt volgens hem risico’s met zich mee voor burgers én voor de economie als geheel.

De schrijver vertelt over zijn eigen “Trumanshow-moment”: het inzicht dat geldcreatie en kredietverlening in handen liggen van een kleine groep financiële instellingen, terwijl de gevolgen iedereen raken. Sindsdien volgt hij de bewegingen die alternatieven voor het huidige systeem verkennen. Bitcoin was daar ooit een belofte van, maar de idealen van decentralisatie zijn volgens hem grotendeels vervangen door speculatie en winstbejag. Toch blijft het idee van een alternatief monetair netwerk interessant, juist omdat het laat zien dat geld ook anders kan werken.

Ook stablecoins komen aan bod. Ze bieden in sommige landen een vluchtweg uit instabiele lokale valuta, maar de auteur ziet er vooral “oude wijn in nieuwe zakken” in: opnieuw geld dat aan de dollar hangt, maar dan via private bedrijven. Het decentralisatielabel is volgens hem misleidend.

Daarmee komt de discussie uit bij de digitale euro, de zogeheten CBDC. Ooit een idee van de ‘nieuw geld’-beweging, nu vooral een project van centrale banken. De oorspronkelijke idealen — publiek geld in publieke handen — bestaan nog wel, maar of de digitale euro écht dit krachtige alternatief zal gaan worden, valt te bezien. 

Tot slot blikt de auteur vooruit. Echte verandering, zegt hij, komt pas wanneer de maatschappelijke timing klopt. De crisis van 2008 was dat moment niet, en de pandemie ook niet. Misschien komt dat nog, maar dan alleen als de samenleving begrijpt dat geld een publiek vraagstuk is. Co-host is Jacob Boersma.

Gasten

Thomas Bollen

Jacob Boersma

Links

Host

Daniël Mol

Redactie

Daniël Mol

See omnystudio.com/listener for privacy information.