02/25 Hans van Cleef (Publieke Zaken - Energy Research & Strategy)
Feb 15, 2025
auto_awesome
Hans van Cleef is senior energie-econoom bij Publieke Zaken, gespecialiseerd in internationale energiemarkten. Hij bespreekt de recente ontwikkelingen op de energiemarkt na de coronacrisis, inclusief de impact van negatieve olieprijzen. Ook worden de politieke veranderingen in de VS en hun gevolgen voor Europa belicht, evenals de uitdagingen van de energietransitie en de afhankelijkheid van energie-importen. Daarnaast gaat hij in op de dynamiek van prijzen in de elektriciteitsmarkt en de rol van overheidsgaranties.
De geopolitieke situatie en de verdeeldheid binnen de EU bemoeilijken een coherente aanpak van de huidige energiemarktproblemen.
Fluctuaties in gasprijzen worden beïnvloed door zowel geopolitieke ontwikkelingen als speculatie, wat vraagt om herstructurering van de Europese gasmarkten.
Historische beleidsstrategieën tonen aan dat er vaak dezelfde fouten worden gemaakt, wat leidt tot oplopende gasprijzen en de noodzaak voor structurele veranderingen.
Deep dives
De impact van geopolitiek op energieprijzen
De geopolitieke situatie, met name de invloeden van Trump en zijn administratie, heeft significante effecten op de energiemarkten. Er zijn parallellen te trekken tussen eerdere crisisresponsen en de huidige situatie, waarbij Europese landen worstelen met hun gezamenlijke aanpak. De verdeeldheid binnen de EU bemoeilijkt een coherente strategie om te reageren op de schommelingen in de energiemarkt. Het gebrek aan samenhang in het Europese beleid kan uiteindelijk de concurrentiepositie versterken ten opzichte van de Amerikaanse en Chinese markten.
De gasmarkt en prijsfluctuaties
De gasprijzen hebben recentelijke fluctuaties laten zien, voornamelijk beïnvloed door geopolitieke ontwikkelingen en speculatie op de markt. Specifiek werd de prijs beïnvloed door optimisme over vredesakkoorden tussen Rusland en Oekraïne, wat leidde tot winstnemingen door beleggers. Een terugkoppeling naar de verplichte vulpercentages voor gasvoorraden suggereert dat overmatige regelgeving kan leiden tot hogere prijzen in plaats van stabiliteit. Er is een noodzaak om de Europese gasmarkten te herstructureren om een meer flexibele en efficiënte bediening van de vraag en aanbod te waarborgen.
Lessen uit eerdere crises
De historische energie- en klimaatbeleidsstrategieën van de laatste 25 jaar tonen aan dat er weinig geleerd is van eerdere crises. Ondanks eerdere waarschuwingen is er een neiging om opnieuw dezelfde fouten te maken, wat leidt tot oplopende gasprijzen en uitgeputte voorraden. Er wordt gesuggereerd dat het cruciaal is om terug te kijken naar de lessen uit deze periodes om betere beleidskeuzes voor de toekomst te maken. De neiging van overheden om kortetermijnoplossingen te zoeken, terwijl wezenlijke structurele veranderingen nodig zijn, blijft een zorg.
De rol van de overheid in de energietransitie
De overheid speelt een belangrijke rol in het stimuleren van de energietransitie, maar er is behoefte aan een betere afstemming tussen politieke verplichtingen en marktdynamiek. Politici moeten zich bewust zijn dat het reguleren van energieprijzen ook repercussies heeft voor de investeringen in de sector. Er wordt gepleit voor een lange termijnvisie waarbij de focus niet alleen ligt op politieke doelstellingen, maar ook op de economische haalbaarheid. De uitdagingen van energievoorziening en -prijzen zijn complex en vereisen dat de overheid ruimte biedt aan markten om efficiënt te functioneren.
Toekomstige mogelijkheden in olie en gas
De olieprijzen lijken zich te stabiliseren binnen een specifieke range, maar geopolitieke factoren kunnen deze stabiliteit onder druk zetten. Met mogelijke vredesovereenkomsten met Rusland kunnen de olievoorraden in de markt terugkeren, wat invloed zal hebben op de prijzen. Daartegenover staat de vraag naar olie, die kan veranderen door de impact van duurzaamheidsmaatregelen en een verschuiving naar elektrische mobiliteit in China. De gehele internationale dynamiek zal bepalend zijn voor hoe de olie- en gasmarkten zich in de toekomst ontwikkelen.
