Nederland is een vetodemocratie: iedereen mag 'nee' zeggen, dus zeggen we zelden 'ja'
Apr 15, 2025
auto_awesome
Rob Wijnberg, oprichter van De Correspondent en podcastgenoot van Jesse Frederik, duikt in de kloof tussen politieke ambitie en realiteit. Ze bespreken hoe bureaucratische obstakels de ontwikkeling van woningbouw in zowel Californië als Nederland vertragen. De stikstofparadox en de druk op de woningmarkt komen aan bod, evenals de groeiende frustratie bij de bevolking. Wijnberg en Frederik pleiten voor meer flexibiliteit en urgentie in de besluitvorming, vooral op het gebied van duurzame energie en woningnood.
Progressieve politici falen vaak in het realiseren van hun ambitieuze plannen door bureaucratische obstakels en overregulering.
De kloof tussen progressieve idealen en daadwerkelijke resultaten ondermijnt de effectiviteit van sociale rechtvaardigheid in steden zoals San Francisco.
Een verschuiving naar een cultuur van vertrouwen en innovatie is essentieel voor het succesvol uitvoeren van duurzame projecten en initiatieven.
Deep dives
Ideeën formaliseren maar niet uitvoeren
Een belangrijk punt van discussie is dat progressieve bewegingen in Amerika weliswaar ambitieuze ideeën ontwikkelen, zoals betaalbare huisvesting en schone energie, maar vaak falen om concrete uitvoeringsplannen te formuleren. Dit leidt tot frustratie aangezien zelfs democratische bolwerken als Californië niet in staat zijn om huizen te bouwen, waardoor huizenprijzen onbetaalbaar worden voor veel inwoners. Als voorbeeld wordt San Francisco genoemd, waar de gemiddelde huizenprijs rond de 1,4 miljoen dollar ligt, ondanks het democratische bestuur dat al generaties aan de macht is. Deze schijnbare paradox roept de vraag op hoe beleidsontwikkelaars hun idealen daadwerkelijk kunnen realiseren, in plaats van alleen te blijven hangen in abstracte ambities.
De belemmeringen van bureaucratie
Een grote kritiek in het boek is dat bureaucratische regels en bestemmingsplannen in de Verenigde Staten, zoals in Californië, effectieve vooruitgang tegenhouden. Slechte wetten en overregulering maken het moeilijk om projecten goedgekeurd te krijgen, met als gevolg dat er te weinig woningen worden gebouwd. Zo zijn er strikte eisen waaraan aannemers moeten voldoen, zoals het kiezen voor kleine bedrijven en het bevorderen van diversiteit in de bouwsector, wat het proces verder vertraagt. Dit leidt er uiteindelijk toe dat zelfs goedbedoelde initiatieven verstrikt raken in juridische procedures en eindeloos veel vergunningsaanvragen.
De ironie van progressieve idealen
Er wordt opgemerkt dat veel progressieve idealen niet in de praktijk worden gerealiseerd, wat leidt tot een kloof tussen intenties en resultaten. Ondanks het feit dat inwoners in progressieve steden als San Francisco zich inzetten voor gelijkheid en sociale rechtvaardigheid, blijven ze tegelijkertijd blind voor de dakloosheid die voor hun deur bestaat. De term 'lawn sign liberalism' wordt gebruikt om mensen te beschrijven die zich weliswaar uitspreken voor sociale rechtvaardigheid, maar niet handelen om deze doelen daadwerkelijk te bereiken. Dit creëert een ironisch contrast tussen woorden en daden, wat de effectiviteit van hun idealen in twijfel trekt.
Het probleem van politieke schaarste
Een centrale thematiek in het boek is de 'politiek van schaarste', waarbij progressieven zich richten op wat er niet is of wat minder moet, in plaats van zich te concentreren op kansen en overvloed. Dit sluit aan bij de kritiek op de 'de-growth' beweging, die pleit voor economische krimp als oplossing voor milieuproblemen. Deze negatieve benadering is problematisch, aangezien het moeilijk blijkt om mensen te mobiliseren voor een politiek platform dat vooral focust op wat er verloren gaat. Hierdoor verliest deze beweging terrein aan populistische partijen die veelal eenvoudiger en actievere oplossingen aanbieden.
De behoefte aan daadkrachtige oplossingen
Het boek pleit voor een verschuiving in de mindset van politieke actoren, waarbij de focus moet liggen op wat mogelijk is in plaats van wat niet kan. Vooruitgang kan worden geboekt door dringende projecten, zoals duurzame energie en infrastructuur, op een effectieve manier te realiseren, zoals blijkt uit succesvolle initiatieven tijdens de coronacrisis en de gaskrisis. De auteurs benadrukken dat er schroom moet worden overwonnen wanneer het gaat om regelgeving en dat er ruimte moet zijn voor innovatieve en flexibele benaderingen om crisisituaties aan te pakken. Het creëren van een cultuur van vertrouwen waarbij besluitvormers de ruimte krijgen om voor hun idealen te werken, wordt als cruciaal beschouwd voor het behalen van concrete resultaten.
Progressieve politici bedenken graag mooie plannen: hogesnelheidslijnen, schone energie, betaalbare huisvesting. Maar vervolgens loopt de realisatie van die plannen vast in de procedurele blubber die deze politici vaak zelf gecreëerd hebben, laten journalisten Ezra Klein en Derek Thompson zien in hun boek Abundance.
