Nowi bohaterowie Rosji: bandyci z frontu. Co widział polski konsul w Petersburgu? Grzegorz Ślubowski
May 12, 2025
auto_awesome
Grzegorz Ślubowski, były konsul generalny RP w Sankt Petersburgu i korespondent Polskiego Radia w Moskwie, dzieli się swoimi doświadczeniami z życia w Rosji. Rozmawia o znikaniu środowisk inteligenckich oraz represjach wobec krytyków rządu. Zwraca uwagę na propagandę w szkołach, przedszkolną wizję wojny na Ukrainie i brak świadomości strat w społeczeństwie rosyjskim. Opisuje również cynizm wobec mobilizacji i kontrasty w życiu w Petersburgu w porównaniu do prowincji.
Sankt Petersburg, mimo wojny, funkcjonuje w atmosferze normalności, różniąc się znacznie od życia w biedniejszych regionach Rosji.
Propaganda w Rosji kreuje obraz bohaterskiej walki, wywołując strach i niepewność wśród mieszkańców, ograniczając krytykę rządu.
Postrzeganie Polaków w Rosji różni się w zależności od pokolenia, gdzie młodsze pokolenie jest silniej pod wpływem negatywnej propagandy.
Deep dives
Życie w Sankt Petersburgu przed i po agresji na Ukrainę
Sankt Petersburg przeszedł znaczące zmiany od momentu agresji Rosji na Ukrainę, a życie w mieście zdaje się toczyć w miarę normalnie, w odróżnieniu od życia w bardziej odległych regionach Rosji. W Petersburgu wciąż działają kawiarnie i teatry, a turyści zarówno z Chin, jak i z innych rosyjskich miast, przybywają do metropolii, co sprawia, że na ulicach nie widać bezpośrednich skutków wojny. Władze lokalne starają się utrzymać atmosferę normalności, a mieszkańcy starają się unikać tematu wojny, traktując go jako coś odległego. Sytuacja w Petersburgu pokazuje, jak różne oblicza ma Rosja i jak trudno odzwierciedlić rzeczywistość w tym kraju w mediach zachodnich.
Informacyjna blokada i propaganda
Informacyjna blokada w Rosji stała się istotnym elementem codziennego życia, co zmienia sposób odbierania rzeczywistości przez mieszkańców. Media nieprorządowe zostały zamknięte, a niezależne informacje stały się trudne do znalezienia, ponieważ internet także jest ograniczany przez władze. W wyniku tego mieszkańcy Petersburga są przesiąknięci propagandą, która kreuje wojenną narrację bohaterskiej walki z 'faszystami', co wpływa na postrzeganie zarówno wojny, jak i Polaków. Jednocześnie za pomocą VPN próbują zdobywać więcej informacji, jednak dostęp do niezależnych źródeł wciąż pozostaje skomplikowany.
Zróżnicowanie życia w Rosji
Rosja można podzielić na kilka obszarów, które różnią się znacznie pod względem życia codziennego i poziomu zamożności. Petersburg i Moskwa, jako duże miasta, oferują wysoki standard życia, podczas gdy prowincja boryka się z ubóstwem, gdzie brakuje podstawowych udogodnień, takich jak bieżąca woda. Władze nie zwracają uwagi na potrzeby mieszkańców prowincji, co prowadzi do ich marginalizacji, a jedyną szansą dla wielu młodych ludzi staje się wstąpienie do armii na kontrakt z nadzieją na lepsze zarobki. Te różnice dramatycznie wpływają na sytuację społeczną i polityczną w kraju.
Strach i lęk w umysłach mieszkańców
Po wybuchu wojny w Ukrainie strach przed represjami stał się dominującą cechą życia w Rosji. Mieszkańcy obawiają się otwarcie wyrażać swoje niepokoje dotyczące polityki rządowej, co prowadzi do atmosfery lęku i niepokoju. Wiele osób, które wcześniej angażowały się w krytykę władz lub działalność artystyczną, zdecydowało się na emigrację, aby uniknąć represji. Wręcz przeciwnie, ci, którzy pozostali, próbują dostosować się do nowej rzeczywistości, gdzie krytyka władz może pociągać za sobą poważne konsekwencje.
Dwie twarze polskości w Rosji
Polacy w Rosji są postrzegani w różnorodny sposób, w zależności od wieku i kontekstu społeczno-politycznego. Starsze pokolenie w Sankt Petersburgu najczęściej ma pozytywne wspomnienia związane z Polską, jednak młodsze jest bombardowane zła propagandą, co tworzy wrogi obraz Polski jako kraju, który staje na drodze do rosyjskiej wielkości. Wśród Polonii w Rosji istnieją osoby, które mimo trudnych warunków nadal starają się lobbować i dbać o polską pamięć historyczną, ale jednocześnie są w sytuacji lęku o swoje bezpieczeństwo. Taka dualność postrzegania Polaków w Rosji jest symptomatyczna dla rozwarstwienia społecznego i historycznego zrozumienia, jakie funkcjonuje w tym kraju.
Gościem rozmowy jest Grzegorz Ślubowski, były konsul generalny RP w Petersburgu.
(00:00) Wstęp(3:40) Jak wygląda i funkcjonuje Sankt Petersburg?(9:52) Środowiska inteligenckie zniknęły?(12:57) Jak traktowano polskiego konsula w Rosji?(21:02) Polityka historyczna w rosyjskich szkołach. Jak przedstawiana jest wojna z Ukrainą?(24:57) Straty po stronie rosyjskiej - czy społeczeństwo jest świadome liczb?(27:16) Różnice w postrzeganiu wojny na Ukrainie(31:29) Buntowników jest coraz mniej(34:29) Jak władze Rosji traktowały polskiego konsula(39:22) Co najbardziej zdziwiło polskiego konsula?(40:56) Czy Rosjanie zaakceptują wszystko?(45:17) Jaki jest poziom życia w St. Petersburga?(48:47) Czy rosyjska gospodarka jest sztucznie podtrzymywana?(51:15) Czy mieszkańcy Petersburga obawiają się mobilizacji? Rosjanie tworzą bohaterów z bandytów(55:50) Przepaść między życiem w Petersburgu a na prowincji(59:10) Jak traktowani są Polacy w Rosji?(1:09:02) Co będzie dalej z Rosją? (1:10:07) “Putin nie chce atakować Polski, chce mieć głos w Polsce”