Haagse Zaken Special: Politicologen over dit turbulente politieke tijdperk (deel 1)
Jan 4, 2025
auto_awesome
In deze aflevering zijn Katerina Manevska, Simon Otjes en Sarah de Lange te gast, geleerden op het gebied van politieke socialisatie en radicaal-rechts. Ze bespreken de opkomst van de PVV en de impact van radicaal-rechtse partijen op de democratie. De stabiliteit van PVV-kiezers wordt onder de loep genomen, net als de gevolgen van migratiethema's en media-invloed. Verder wordt het recht op demonstreren in gevaar belicht, en er is aandacht voor de uitdagingen die wetenschappers tegenwoordig tegenkomen in de politiek.
De populariteit van de PVV weerspiegelt een groeiende geleidelijkheid van kiezers die zich door gevestigde partijen buitengesloten voelen.
De normalisatie van radicaal-rechtse opvattingen beïnvloedt niet alleen politieke samenwerking, maar ook de perceptie van democratische waarden in de samenleving.
De huidige politieke situatie in Nederland roept vragen op over de stabiliteit van democratische normen en de impact op minderheden binnen de samenleving.
Deep dives
Politieke socialisatie en volwassenheid
Politieke socialisatie onder volwassenen speelt een cruciale rol in het begrijpen van hoe politieke voorkeuren zich ontwikkelen. Deze socialisatie vindt plaats door interactie met ouders, onderwijs en media, en kan variëren gedurende het leven. De deskundige benadrukt dat speciale omstandigheden, zoals recente politieke veranderingen, kunnen leiden tot verschuivingen in politieke opvattingen. Het is interessant om te onderzoeken hoe kiezers, die zich eerder buitengesloten voelden, zich nu verhouden tot politiek door de komst van een radicaal-rechtse partij als de PVV.
Impact van de PVV op de politiek
De PVV’s opkomst heeft niet alleen geleid tot een verschuiving in het politieke landschap, maar beïnvloedt ook de manier waarop kiezers zich herkennen in de politiek. Voor veel stemmen op de PVV weerspiegelt deze partij hun gevoel van herkenning en afstand tot andere politieke partijen. Het is relevant om te onderzoeken hoe deze kiezers reageren op het beleid van de huidige regering en of ze zich meer betrokken voelen of zich juist verder verwijderd. De visie op wat het betekent om 'echt' Nederlands te zijn heeft ook grote gevolgen voor minderheden binnen de samenleving.
De evolutionaire rol van partijen
Partijen in Nederland, zoals de VVD en CDA, hebben een geschiedenis van het verschuiven van hun standpunten op het gebied van migratie en sociale kwesties. Ondanks de radicale verschuivingen in de politieke arena blijft de continuïteit van het beleid bestaan, met een focus op stabiliteit en pragmatiek. De huidige situatie benadrukt dat de nieuwe coalitie ambitie heeft, maar dat echte beleidsveranderingen vaak beperkt zijn. Dit stelt vragen over de kracht van gevestigde partijen om hun ideologieën te waarborgen en de impact daarvan op politieke participatie.
Normalisatie van radicale standpunten
Het proces van normalisatie rondom radicaal-rechtse opvattingen heeft de afgelopen jaren een significante versnelling ondergaan in Nederland. Dit is zichtbaar in de manier waarop politieke partijen, die voorheen afstand hielden, nu samenwerken en onderhandelen met radicale partijen. Deze normalisatie kan gevolgen hebben voor de manier waarop de samenleving transacties met politiek waarneemt en hoe kiezers de legitimiteit van de regering waarnemen. Een negatieve ondertoon ontstaat wanneer publieke opinies en beleidsbeslissingen de standaard van democratische waarden en normen uitdagen.
Uitdagingen voor de democratie en waarden
De politieke ontwikkeling in Nederland roept vragen op over de stabiliteit van democratische normen in het licht van opkomende radicale partijen. Wetenschappers bespreken dat er een toenemende druk is op institutionele waarden en rechten van minderheden, iets dat al langer gaande is maar nu versneld lijkt te worden. Het is belangrijk dat gevestigde partijen de grenzen bewaken van wat acceptabel is binnen de democratie, om normvervaging te voorkomen. De manier waarop het kabinet omgaat met deze uitdagingen beïnvloedt de toekomstige politieke klimaat en de sociale cohesie binnen de samenleving.
Het is Kerstreces in politiek Den Haag en Team Haagse Zaken had behoefte aan wat reflectie. Want we leven in een uniek politiek tijdperk, met de radicaal-rechtse PVV als grootste partij, met drie partijen zonder bestuurlijke ervaring in het kabinet, en met een experiment met een partijloze premier die doet wat vier partijleiders hem vanuit de Tweede Kamer opdragen. En daarom nodigt Haagse Zaken deze én komende week drie wetenschappers uit die zich bezighouden met de Haagse politiek. Wat kunnen we van hen leren? En hoe beschouwen zij het tijdperk-Schoof?
In deze aflevering hoor je van socioloog Katerina Manevska en politicologen Simon Otjes en Sarah de Lange over de populariteit van de PVV. Het regeren met radicaal-rechts en de mogelijke invloed daarvan op de democratische rechtsstaat en samenleving.
Gasten: Katerina Manevska, Simon Otjes en Sarah de Lange
Presentatie: Guus Valk
Redactie & productie: Iris Verhulsdonk en Fleur Kleinhuis