Betrouwbare Bronnen 284 - Quatorze Juillet: komt onder Macron een einde aan De Gaulles Vijfde Republiek?
Emmanuel Macron won zijn tweede presidentiële termijn en toen deden de Fransen iets zeer ongebruikelijks. Zij gaven hem en zijn politieke beweging Renaissance geen parlementaire meerderheid. Voor het eerst moet een net herkozen staatshoofd in Parijs een beetje gaan polderen en coalities zien te smeden om zijn program te realiseren. Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren wat dit betekent en hoe uitzonderlijk dit is in de Franse politieke historie.
Want het beeld is toch veelal dat 'la Grande Nation' een krachtig, centraal geleid, pyramidaal bewind kent waarin de man in het Elysée (nooit een vrouw tot nu toe) echt achter de knoppen zit. Zijn wil is wet en zo is dat eigenlijk altijd geweest.
Maar wie dieper graaft ziet een heel ander Frankrijk. PG schetst hoe ongekend divers, verdeeld en veelvormig dit land is dat wij als eenheidsstaat kennen. Grote delen werden eeuwenlang door Engeland geregeerd of waren min of meer autonome regio's met eigen taal, cultuur en bestuursvormen.
Eigenlijk alleen in de periode van de late 16e eeuw tot in de 18e eeuw kwam het Frankrijk van de legende echt naar boven. En zelfs toen werd het land vaak verscheurd door godsdiensttwisten en burgeroorlogen. Die eeuwen maakten wel dat nieuwe 'imago', door het optreden van grote persoonlijkheden op de troon. François I, Catharine de Médicis, Henri IV en Le Roi Soleil gaven Frankrijk een uitstraling van grandeur.
Maar eigenlijk was dat na 1750 en met de Revolutie in 1789 voorbij. Meer dan 150 jaar lang was het land labiel en volgden revoluties en staatsgrepen. Napoleon III, Pétain, de Bourbons en zwakke regeringen die snel weer vielen, bepaalden het beeld. Pas in 1958 durfde Charles de Gaulle een nieuw Frankrijk te maken. Zijn Vijfde Republiek was een soort 'gekozen monarchie' en verrassend stabiel, ook in Europa en op het wereldtoneel.
Is nu, met Macron en een nieuwe Europese Unie als geopolitiek fenomeen, de tijd van De Gaulles constructie 'passé'? Gaat de herkozen president met het nieuwe parlement een politiek experiment aan? Is dit een terugval naar de Vierde Republiek of sticht Macron de Zesde? De tijden zijn hoe dan ook historisch.
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie en door Bamigo, kleding gemaakt van bamboe. Als luisteraar van Betrouwbare Bronnen krijg je 25 procent korting op je eerste bestelling met code BETROUWBAAR25 – ga daarvoor naar Bamigo.com
En we zijn ook heel blij met donaties van luisteraars via Vriend van de Show
Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl voor informatie.
***
Hieronder nog meer informatie. Op Apple kun je soms niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier
***
Verder luisteren
272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa
240 - Het Franse EU-voorzitterschap als uitdaging voor Rutte IV
231 - Geschiedenis als politiek wapen
204 - 14 juli 2021: Op weg naar de Franse presidentsverkiezingen
190 - Napoleon, 200 jaar na zijn dood: zijn betekenis voor Nederland en Europa
107 - Jean Monnet, de vader van Europa
45 – De liefdesbrieven van Francois Mitterrand
28 - De relatie Nederland-Frankrijk
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:10:59 – Reclame Bamigo en deel 2
00:42:57 – Deel 3
01:26:42 – Einde
See omnystudio.com/listener for privacy information.