Dit is de 239e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:

Over slimme sportkleding met hoogleraar Hein Daanen

INLEIDING:

Een slidingbroek die je trainingsbelasting meet. Een bh die je hartslag registreert. Een shirt dat zweet analyseert. Slimme sportkleding klinkt futuristisch, maar onderzoekers werken er vandaag al aan.

In de aflevering van deze week schuift hoogleraar Hein Daanen aan om te vertellen wat slimme sportkleding echt kan. Hij legt uit waarom pasvorm allesbepalend is, welke toepassingen kansrijk zijn en waarom je kritisch moet kijken naar de beloftes van fabrikanten.

Is slimme kleding de toekomst van sport, of vooral een dure gimmick?

Ontdek het in deze aflevering.

Vragen die in deze aflevering worden beantwoord: 

1. Wat maakt sportkleding eigenlijk slim?

Slimme sportkleding bevat sensoren of actuatoren die fysiologische signalen meten en terugkoppelen. Denk aan hartslag, looppatroon of zweetanalyse. Hoogleraar Hein Daanen benadrukt dat kleding hiervoor ideaal is, omdat het de interface vormt tussen lichaam en omgeving. Het gaat dus niet alleen om hightech stoffen, maar vooral om de combinatie van textiel en meetfuncties die waardevolle informatie opleveren voor sporters.

2. Waarom is pasvorm zo belangrijk bij slimme kleding?

Volgens Hein Daanen is een perfecte pasvorm een randvoorwaarde. Als kleding niet nauw aansluit, meet een sensor vooral lucht of voelt de atleet de feedback niet goed. Daarom wordt steeds vaker 3D-scanning gebruikt om kleding exact op maat te maken. Niet omdat dat kleding slim maakt, maar omdat het de basis legt voor betrouwbare metingen en bruikbare signalen tijdens training of wedstrijd.

3. Welke toepassingen van slimme sportkleding zijn er nu al?

Voorbeelden zijn sport-bh’s met hartslagmeting, compressiekleding met sensoren voor spieractiviteit, sleeves voor looppatroon en zelfs kleding die zweet analyseert. Er wordt ook geëxperimenteerd met koelmaterialen, zoals petten met smeltende zouten bij de Olympische Spelen van Tokio. Veel producten zijn nog prototypes, maar de mogelijkheden groeien snel. Belangrijk blijft: niet alles wat slim klinkt, heeft ook bewezen effect.

4. Wat kan slimme sportkleding concreet bijdragen aan prestaties?

Sommige toepassingen leveren harde data, zoals hartslag of bewegingsanalyse, die je training direct verbeteren. Andere spelen meer met beleving. Een koelband kan je frisser laten voelen, ook als de kerntemperatuur niet verandert. Placebo en perceptie kunnen prestaties daadwerkelijk beïnvloeden, al moet je kritisch zijn: hoeveel geld wil je investeren in een effect dat vooral tussen de oren zit?

5. Welke uitdagingen zijn er nog voordat slimme kleding doorbreekt?

De grootste obstakels zijn praktisch. Elektronica moet tegen wassen en slijtage kunnen, zonder dat kleding zwaar of ongemakkelijk wordt. Ook het geven van intuïtieve feedback via trillingen of signalen staat nog in de kinderschoenen. Daarnaast is de commerciële haalbaarheid lastig: zolang consumenten twijfelen aan nut en betrouwbaarheid, blijft opschalen moeilijk. Hein verwacht dat geleidende inkten en flexibelere elektronica hier in de toekomst verandering in brengen.

6. Hoe kan een sporter slim omgaan met deze ontwikkelingen?

Wees nieuwsgierig, maar ook kritisch. Vraag je af wat een kledingstuk precies meet, hoe betrouwbaar dat is en of jij er als sporter echt voordeel uit haalt. Voor sommige innovaties geldt dat ze vooral leuk zijn om te proberen, maar pas zinvol worden als ze aansluiten bij je doelen. Zie slimme sportkleding niet als wondermiddel, maar als mogelijke aanvulling op je bestaande trainingsaanpak.

Handige bronnen en links:

Website van Hein Daanen met o.a. zijn publicaties en media optredens: https://heindaanen.nl/

Link naar de afscheidsrede van Hein Daanen op 10 oktober 2025: https://vu.nl/nl/agenda/2025/afscheidsrede-prof-dr-h-a-m-daanen

Aflevering 36 over de kleur van je sportkleding: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-2/sportkleding-welke-invloed-heeft-de-kleur-van-je-schoenen-of-je-shirt-op-de-prestatie/

Aflevering 65 over compressiekleding: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-4/compressiekleding-tijdens-het-sporten-zinvol-of-onzin/

Aflevering 117 over hittetraining door je extra warm aan te kleden: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-6/117-slimmer-presteren-door-hittetraining-met-extra-warme-kleding-aan-zinvol-of-onzin/

Aflevering 145 over het Thymewear shirt: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-7/145-je-drempels-meten-met-een-slim-t-shirt-werkt-dat/

Aflevering 152 met Puck Alkemade: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-8/152-slimmer-sporten-in-de-warmte-met-tips-van-bewegingswetenschapper-puck-alkemade/

Aflevering 193 over de Omius koelband: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-10/193-slimmer-presteren-met-een-koele-haarband-zinvol-of-onzin/

Aflevering 195 over strakke kleding en sleeves: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-10/195-strakke-shirts-korte-kapsels-en-slimme-sleeves-tijdens-het-hardlopen-zinvol-of-onzin/

Aflevering 205 over lactaat metingen via een zweet sensor: https://slimmer-presteren-podcast.nl/seizoen-10/205-continu-lactaat-meten-tijdens-je-inspanning-zinvol-of-onzin/

—-

De Slimmer Presteren Podcast is een initiatief van Gerrit Heijkoop en Jurgen van Teeffelen. Vanaf begin 2020 bespreken zij wekelijks een onderwerp op het gebied van sport, onderzoek en innovatie.

Zie ook:

WEB: https://slimmer-presteren-podcast.nl

INSTAGRAM: https://www.instagram.com/SlimmerPodcast

LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/slimmer-presteren-podcast

PODCAST PLAYERS: https://slimmer-presteren.captivate.fm/listen

VRIEND VAN DE SHOW: https://vriendvandeshow.nl/slimmerpodcast

Mentioned in this episode:

Laat je waardering blijken en doneer koffie

Wij kunnen deze podcast al jaren volhouden, mede door de vele kopjes en potten koffie die we ontvangen van luisteraars die ons steunen. Kun jij een pot koffie per jaar missen voor 42 verse afleveringen? Ga naar:

Doneer ons een kop of pot koffie