Deadline 30 januari en staatsrechtelijke vernieuwing

De uitkomst van het werk van informateur Sybrand Buma is complex, iets voor fijnproevers. Hij zette een tikje achteloos het hele Binnenhof onder druk. Iedereen wilde toch tempo maken? Nou dan moet de nieuwe en voorlaatste fase op 30 januari helemaal afgerond zijn. Daarna ontvangt formateur Rob Jetten zijn kandidaat-bewindslieden.

Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren het Buma-debat in de Tweede Kamer en de resultaten, afspraken en dilemma's in het positiespel eromheen. En wie is de nieuwe informateur Rianne Letschert?

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend ons een mailtje  en wij zoeken contact.

***

Letschert heeft een niet geringe opdracht gekregen van de Kamer. Maar haar profiel doet een brein vermoeden dat niet voor één gat te vangen is. Als collegevoorzitter van de Universiteit Maastricht en voorzitter van het Nationaal Groeifonds is zij vast buitengewoon gemotiveerd, want die rollen maakten haar een van de hardst getroffenen van het beleid van Schoof.

Buma's eindadvies maakt duidelijk dat de ‘uitgestoken hand’ Samen aan de slag voor een sterker Nederland van Jetten en Henri Bontenbal een basisdocument is voor de vervolggesprekken met de VVD en andere fracties die willen meedenken. Een meerderheidskabinet blijft daarbij in beeld, zeker bij D66 en CDA. Wie dat blijft blokkeren laadt het odium op zich, niet te handelen in het landsbelang.

In het debat over het eindverslag van Buma schoot Laurens Dassen van Volt in de roos met nadruk op krachtige eensgezindheid van ons land in Europa tegenover Trumps haatdragende Nationale Veiligheidsstrategie ten gunste van het Kremlin.

Terwijl Geert Wilders als enige bij Buma had laten weten helemaal niets te zien in het document en verder praten geen zin had, toonde Rob Jetten zich reeds minister-presidentiëel. De fractievoorzitters stelden hem zoveel vragen dat het leek alsof zijn kabinet er al was. Ideologisch - “Het wordt geen neo-liberaal kabinet” - en pragmatisch gaf hij zijn visitekaartje af.

De VVD wilde nu aan tafel, maar bewoog zich wiebelig tussen de bluf van de voorbije weken en het besef niet meer te kunnen domineren zonder echte bondgenoten. GroenLinks-PvdA wilde geen minderheidskabinet, waardoor het nu buitenspel staat. Maar wel in het besef dat elk nieuw kabinet zonder de grootste fractie in de Eerste Kamer vrijwel niets kan uitrichten. 

Het CDA wil in een nieuwe politieke cultuur ‘de VVD een tweede kans laten verdienen’. Voor de goede verstaander: reken niet op nog een vierde informateur na Letschert.

Sybrand Buma gaf schijnbaar mild een harde boodschap mee. Formeren draait om geven, nemen, gunnen, besef van urgentie en aandacht voor de uitvoering. Rianne Letschert zal geen vrijblijvende 'tussenfase' begeleiden, waarschuwde hij. En Letschert zelf beseft de complexiteit van haar opdracht. Juist haar kwaliteiten als buitenstaander kunnen de formatie vooruit helpen, denkt Jetten.

***

Verder lezen

Kabinetsformatie 2025

***

Verder luisteren

547 – Knopen doorhakken, hervormen en stevig investeren: het formatie-advies van Jeroen Dijsselbloem en Pieter Duisenberg https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/547-knopen-doorhakken-hervormen-en-stevig-investeren-het-formatie-advies-van-jeroen-dijsselbloem-en-pieter-duisenberg

545 - Het verfijnde advies van Wouter Koolmees en de struikelpartij van Hans Wijers, die de toekomstagenda al in z'n hoofd had https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/545-het-verfijnde-advies-van-koolmees-en-de-struikelpartij-van-wijers-die-al-wist-hoe-de-toekomstagenda-moest-luiden

543 – Kabinetsformatie: Hoe verkenner Wouter Koolmees een ‘nieuw moment’ kan creëren https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/543-kabinetsformatie-hoe-verkenner-wouter-koolmees-een-nieuw-moment-kan-cre-ren

541 - De terugkeer van het politieke midden https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/541-de-terugkeer-van-het-politieke-midden

396 – Waarom kabinetsformaties vaak zo tergend lang en stroperig zijn https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/15b76cd0-2ef3-4758-b963-08a00a687b07

108 - Rianne Letschert in Betrouwbare Bronnen https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/172d8f9a-087d-4cb7-9abb-afb5b259445f

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:20:29 – Deel 2

00:53:26 – Deel 3

01:17:27 – Einde

See omnystudio.com/listener for privacy information.