Intro

De door de Amerikaanse president Donald Trump ingevoerde importheffingen zijn afgelopen weekend door een federale rechtbank onwettig verklaard. Voorlopig blijven ze nog wel geldig, zodat de Amerikaanse regering in beroep kan gaan. ‘Maar hoe dan ook zorgt dit voor meer onzekerheid, en daar houdt de markt niet van’, zegt macro-econoom Edin Mujagic. 

Wat gebeurde er dit weekend precies?

Een rechtbank oordeelde dat de wet waarop Trump de invoerheffingen baseerde, een wet uit 1977, verkeerd is gebruikt. Met andere woorden: een groot deel van de heffingen is in strijd met de wet. De rechters bepaalden echter dat ze voorlopig mogen blijven bestaan, zodat de regering beroep kan aantekenen. Daarmee is de kans groot dat de zaak uiteindelijk bij het Hooggerechtshof belandt, dat een definitief oordeel moet vellen. Maar intussen leidt dit natuurlijk tot onzekerheid.

Stel dat er toch routes zijn om die importheffingen overeind te houden. Hoe kan dat?

Als het Hooggerechtshof de heffingen goedkeurt, zijn ze definitief legaal. Gaan de hoogste rechters mee met het eerdere oordeel dat ze onwettig zijn, dan zouden ze in principe van tafel moeten. Maar dat betekent niet dat ze niet opnieuw via een omweg kunnen worden ingevoerd. De rechtbank stelde namelijk dat de president zijn bevoegdheid had overschreden, omdat die eigenlijk bij het parlement ligt. Als het Congres – de Eerste en Tweede Kamer in de VS – er alsnog mee instemt, kunnen de heffingen dus gewoon terugkomen, via een omweg.

Wat verwacht jij; is het juridisch haalbaar of niet?

Hoe dan ook zorgt dit voor meer onzekerheid, en dat is slecht nieuws voor de markt en de economie. Maar in Washington blijft men overtuigd dat het beleid werkt en geen nadelen heeft. Het geld stroomt binnen bij de regering, de Amerikaanse economie groeit door, de inflatie loopt niet verder op en zelfs de aanvallen op de Fed hebben er niet toe geleid dat de rente veel hoger werd. Dus in Washington redeneert men: het werkt, er zijn geen nare gevolgen. Maar ik wil daar graag een kanttekening bij plaatsen: dit kan een eerste effect zijn. Het uiteindelijke effect weten we niet. Maar waar een wil is, is een weg. Washington zal linksom of rechtsom proberen die heffingen overeind te houden.

Nu we het toch over die aanvallen op de Fed hebben; Christine Lagarde had daar ook iets over te zeggen?

Ze waarschuwt voor de gevolgen van het ondermijnen van de onafhankelijkheid van de Fed in de VS. En daar heeft ze gelijk in; dat hebben veel economen gezegd, ook ik. Maar eerlijk: als het niet om te huilen was, was het wel om te lachen. Want juist zij is misschien wel de laatste die daar recht van spreken over heeft. Lagarde is een politica pur sang die nu de centrale bank leidt. Sinds haar aantreden gaat het vooral over klimaat, duurzaamheid en allerlei onderwerpen waar de centrale bank zich niet mee zou moeten bezighouden. Onder haar leiding is het opkopen van staatsobligaties verankerd in het beleid.

Ze presenteert zich als centrale bankier, maar deelt op sociale media foto's met de voorzitter van de Europese Commissie, hand in hand, elkaar met de voornaam aansprekend. En dat nog wel in het ECB-hoofdkwartier, aan de vooravond van een rentevergadering, om met Brussel te overleggen over het rentebeleid.

Deze week zei Lagarde dat ze 'met veel aandacht' naar de Franse rentes en spreads kijkt. Dat kan worden opgevat als een verhulde waarschuwing dat de bank zal ingrijpen als Franse rentes te hoog oplopen. Ze belichaamt dus zélf de aantasting van onafhankelijkheid, en is daarmee de laatste die mag waarschuwen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.