466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen
Betrouwbare Bronnen
Uitdagingen van de Onderwijsbegroting
Dit hoofdstuk behandelt de kritische situaties waarmee de huidige coalitie in Nederland te maken heeft in relatie tot de onderwijsbegroting. Er wordt gekeken naar de huidig kwetsbare positie van partijen en de noodzaak van samenwerking om effectieve wetgeving te realiseren. Daarnaast worden de risico's van bezuinigingen op onderwijsinstellingen belicht, met nadruk op eerdere situaties en de impact op de toekomst van het onderwijs.
Het kabinet-Schoof strompelt voort. Na de deconfiture met het Belastingplan, de marginalisatie van de ministers Fleur Agema en Marjolijn Faber bleek voor minister Eppo Bruins en staatssecretaris Mariëlle Paul de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een parcours vol struikelpartijen en miskleunen.
Jaap Jansen en PG Kroeger volgen de gebeurtenissen op de voet en trekken daar lessen uit voor de bewindslieden, de coalitiefracties, hun aanvoerders en voor een machiavellistische oppositiestrategie.
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!
Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.
Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier
***
De terugkeer van Pieter Omtzigt als deeltijdleider van NSC moest leiden tot herstel van omgangsvormen en een goede toon. Maar direct was het alleen maar meer ellende. De VVD maakte vicepremier Eddy van Hijum (NSC) tot mikpunt. VVD-minister Eelco Heinen van Financiën liet NSC-minister Bruins opzichtig bungelen en PVV-fractievoorzitter Geert Wilders zette Omtzigt weg als chef van een drie zetels residu. In deze politieke context besprak de Tweede Kamer afgelopen dagen de Onderwijsbegroting.
Er zou een Herstelplan Kwaliteit Onderwijs komen. In de bijlage erbij bleek dat € 2 miljard aan bezuinigingen op te leveren. Net benoemd vertelde Eppo Bruins dat hij het allemaal maar ‘lelijk’ vond. Toch deed hij wat PvdA-minister Jo Ritzen in 1994 over Paars I zei: "Ik zag het onderwijs als drenkeling kopje onder gaan en besloot haar na te springen."
Sommige onberaden snijoperaties trok Bruins snel in, maar hij vulde het ene gat met het andere. Van dat herstelplan is niets meer vernomen, behalve de belofte dat in voorjaar 2025 iets naar buiten komt. Cruciale thema's voor de toekomst bleven verder onbenoemd of onuitgewerkt.
Hoe kon dit? De aanpak van de informateurs Elbert Dijkgraaf en Richard van Zwol was hier debat aan, vertelt PG. In de kabinetsformatie mochten zij alleen met de vier fractievoorzitters aan tafel; leiders die elkaar wantrouwden. Echte deskundigen werden niet geraadpleegd.
Daarmee zit Eppo Bruins nu klem. Net als bij het Belastingplan manoeuvreert een NSC-bewindspersoon onhandig, terwijl oppositiepartijen CDA en D66 inbreken in het machtsspel. Vol zelfspot sloten zij met CU en JA21 een ‘monsterverbond'.
Door politieke onhandigheid en interne verdeeldheid heeft het kabinet bovendien de conservatief-rechtse bondgenoot SGP van zich vervreemd. Chris Stoffer is op oorlogspad. Bruins dreigt in de Eerste Kamer gekielhaald te worden. Geert Wilders zet hem daarom buitenspel en dealt liever zelf met de oppositie om te redden wat er misschien nog te redden valt.
De facto is het eens zo trots als ‘extraparlementair’ aangekondigde kabinet inmiddels een minderheidskabinet dat dingen slechts realiseren kan door te buigen voor de nukken van kleine partijen die in de Senaat de doorslag kunnen geven.
Premier Dick Schoof is in dit proces onzichtbaar en diens ministers laat Wilders waar mogelijk niet meediscussiëren bij het sluiten van machiavellistische deals. Zou Omtzigt dít echt bedoeld hebben toen hij bij informateur Kim Putters zo'n extraparlementair verbond als triomf binnenhaalde?
Jaap en PG tippen vast onderdelen van zo'n Florentijnse Overeenkomst. Het ideologisch essentiële punt van de Maatschappelijke Diensttijd, de juist voor MBO/HBO en MKB in de regio funeste halvering van regionale investeringsfondsen en de langstudeerboete staan in het brandpunt. De vraag is of met name PVV en BBB zulke meloenen zullen slikken - een term van het voormalige ChristenUnie-Kamerlid Eppo Bruins - en of de Senaat een begroting die geheel herzien moet worden nog wel behandelen wil.
PG vond er een passend Bijbels stukje opera van Georg Friedrich Händel bij.
***
Verder luisteren
200 - De Heerser: Machiavelli's lessen zijn nog altijd actueel https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/67379542-f134-4fa3-a50f-0fd6ed6e087a…
50 - Vrijheid van onderwijs https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ca6e0fb5-3367-468a-a9d4-00d556393c28
278 - Frans Leijnse over de belabberde staat van ons onderwijs en hoe je dit oplost https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/fc70b4a6-5d47-48f3-b155-9a25b4e63ca4…
227 - Structureel extra investeren in onderzoek en ontwikkeling helpt de Nederlandse economie enorm vooruit https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d96f0366-5d04-4a87-aadf-e7bccbffc04d…
454 - Hoe Nederland als kennisland steeds weer vastloopt in bestuurlijke spaghetti https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/e974b3f9-b00e-4019-8eae-c93aacccb90f…
381 - Het Betrouwbare Bronnen Kenniscoalitie debat 2023 https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/af48aff1-8b72-4966-bdfe-38819f08ea9a…
425 - Een oprecht akkoord https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/58309ee5-7542-48f0-9c60-67188d37de1c…
201 - Het geheim van het hbo-succes https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/228d138a-8583-4fe2-ab74-4329c9c67ec4…
183 - Samen slimmer worden: het Leidse kennisecosysteem als aanjager van duurzame groei https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/87c5e519-2b67-4a16-ba44-ea1f3b52ba97…
126 - De kracht van hoger onderwijs https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/5694a60c-62c5-4bae-a100-74185de814a4…
324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met een technische opleiding. Met als gast o.a. Eppo Bruins. https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/d10d8707-bf0b-49d8-9125-959d7786544c…
371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/160ba8a6-0cbe-4400-9cba-2407f3f33701…
88 - Leven en werk van onderwijsvernieuwer Jos van Kemenade https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/4aa813d5-a12f-40b6-89d6-3cc38d50423a…
47 - Harvard-topman Richard McCullough bezorgd over wetenschap in VS en Nederland https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/46ef1c9b-7a86-420f-b96c-3a108741e439…
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:22:34 – Deel 2
00:54:12 – Deel 3
01:28:29 – Einde
See omnystudio.com/listener for privacy information.
The AI-powered Podcast Player
