Onderzoek op het darkweb en 'spaghetti en meatballs'-strategie

Hoe pakt de Nederlandse politie cybercriminelen aan? Sinds 2024 ligt de verantwoordelijkheid voor High Tech Crime en Cybercrime bij Stan Duijf, Head of Operations van de National Investigations and Special Operations (NIS), en deze week te gast in De Technoloog. Een bewuste keuze: waar beleid en operatie vroeger gescheiden waren, is er nu één aanspreekpunt met volledig overzicht. Dat maakt het eenvoudiger om keuzes te maken over capaciteit, budget en samenwerking en die direct te vertalen naar de praktijk.

De NIS voert nationaal en internationaal onderzoek naar zware criminaliteit. Van drugshandel en financiële misdaad tot hightech criminaliteit en undercoveroperaties. Ook de arrestatieteams vallen onder de eenheid. Het domein van High Tech Crime groeit snel. Het gaat om cybercriminaliteit, criminele communicatie, activiteiten op het darkweb en de bestrijding van online kinderporno. In onderzoeken blijkt bovendien steeds vaker dat statelijke actoren en criminelen door elkaar heen lopen. Soms werken zij bewust samen, soms zijn criminelen zich niet eens bewust met wie zij zaken doen.

Volgens Stan is internationale samenwerking cruciaal. Elk onderzoek heeft een grensoverschrijdende component, en er is vrijwel dagelijks overleg met partners in de VS, Duitsland, Engeland, Australië en Frankrijk. Succes hangt af van vertrouwen, zegt hij, en dat vraagt voortdurend onderhoud. Ook de wereld van crypto speelt een grote rol. Criminelen maken er intensief gebruik van en de politie ziet dit domein als een belangrijk terrein om op te schalen. Vorig jaar werd er al voor 42 miljoen dollar aan cryptovaluta in beslag genomen.

De strategie van de politie is erop gericht cybercrime te verweven met het dagelijkse politiewerk. Dat betekent meer datagedreven werken, nauwer samenwerken met bedrijven en buitenlandse diensten en het verder uitbouwen van interventies. Daarbij moet de politie ook inspelen op nieuwe ontwikkelingen zoals AI. Data scientists analyseren de mogelijkheden en kennis wordt internationaal gedeeld, zodat men kan anticiperen op trends voordat die breed zichtbaar zijn.

Toch blijft de balans met privacy essentieel. Alle technische middelen moeten binnen wettelijke kaders blijven en worden getoetst door het Openbaar Ministerie. Stan benadrukt dat de aanpak van cybercrime in de kern verschilt van traditioneel politiewerk. Het is minder lokaal, minder tastbaar en vraagt om een fundamenteel andere manier van organiseren.

Gast

Stan Duijf

Video

Youtube

Hosts

Ben van der Burg & Daniël Mol

Redactie

Rosanne Peters

See omnystudio.com/listener for privacy information.