493 - Het belastingkaartenhuis wankelt
Betrouwbare Bronnen
De Wankele Structuur van het Belastingstelsel
Dit hoofdstuk behandelt de complexe staat van het Nederlandse belasting- en fiscale systeem, dat onder druk staat door politieke belangen en complexe regelgeving. Een expert deelt zijn inzichten over de huidige uitdagingen en het belang van eenvoudiger beleid.
Het kabinet-Schoof erfde niet alleen een voorspoedige economie met flinke belastinginkomsten, maar ook een reeks fiscale hoofdpijndossiers. Btw-gedoe, Box-3, kindertoeslagellende en nog veel meer. En de coalitie deed een lange rij beloften om lasten te verlichten en beloofde dat de Belastingdienst eenvoudiger en beter zou gaan functioneren.
Kan dat allemaal tegelijk? En hoe dan? Jaap Jansen en PG Kroeger praten met Djoeke Altena, politiek analist van Weekblad Fiscaal Recht en website TaxLive. (lees hier zijn arikelen)
***
Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!
Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.
Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier
***
De actuele situatie in dat domein noemt Altena bezorgd ‘een kaartenhuis’. Elke poging om daarbinnen een kaart te repareren of te vervangen dreigt het wankele geheel te doen instorten. "Heel veel gaat goed, maar het risico bij aanpassingen en verbeteringen in dat kwetsbare systeem is door ICT-perikelen en personeelstekorten groot."
Opeenvolgende bewindslieden beloofden beterschap. Staatssecretaris Eric Wiebes (VVD, 2014-2017) beschimpte ‘de rommelzolder’ waar hij in moest werken. Maar hij verergerde de toestand door een onberaden ingreep in het fiscaal personeel. De ICT-problemen zorgen voor hardnekkig en langdurig achterstallig onderhoud, wat alles verlamt en kostbaar is. Bovendien kost dat veel inzet van knowhow die elders dan ontbreekt.
Het coalitieakkoord 'Hoop, lef en trots' zorgde voor nog meer hoofdbrekens. Altena schetst hoe de btw-ingreep voor boeken. cultuur en sport een drama werd. Willekeur in het toch al complexe stelsel maakte de zaak onoverzichtelijk. "Het is nu een soort Catch 22 voor de recent aangetreden staatssecretaris Tjebbe van Oostenbruggen. Hij kan geen kant op. Alles wat hij nog doet, maakt de zaak politiek ellendiger."
Zijn eigen partij, NSC, heeft vooral spijt dat men hem al eerder, onnadenkend, de mist in liet gaan. Pleegt het kabinet hier woordbreuk naar de 'constructieve oppositie' in de Tweede Kamer? In de Senaat zal niemand ze nog te hulp schieten. Het onderling wantrouwen maakt elke rationele oplossing blijkbaar onmogelijk, signaleert Djoeke Altena.
Een langdurig hoofdpijndossier is 'Box-3'. Altena wijst erop dat dit miljoenen burgers treft, echt niet alleen maar rijke vermogenden. Hier lopen drie razend ingewikkelde problemen gedurig door elkaar heen. De Kamer neemt niet de tijd om die kluwen te ontwarren en verwart de zaak daardoor nog meer. Bovendien blokkeerde de PVV de jongste poging om de zaak te regelen. Ontploffingen daarover in de Kamer lieten een rokende puinhoop achter.
Niettemin blijven fiscalisten dromen van een eenvoudiger fiscaal systeem. Alles op één bierviltje – zoals de nieuwe bondskanselier Friedrich Merz in zijn jonge jaren voorstelde - dat wil iedereen wel. In Den Haag ligt hiervoor een 'Bouwstenennotitie' klaar, met maar liefst 150 miljard euro aan ‘ondoelmatige en overbodige’ regelingen die geschrapt kunnen worden.
Waarom gebeurt dit dan niet? Djoeke Altena is hier streng voor Den Haag: " Het is een gebrek aan politieke moed. Ook deze coalitie is zozeer verdeeld, dat er niets van gaat komen."
Het bewijst dat de fiscaliteit - anders dan vaak gedacht - geen primair technische zaak is, maar vaak heel ideologisch. "Het gaat immers om publiek geld - jaarlijks zo'n 400 miljard euro - hoe dat binnenkomt en waarvoor je het inzet. En dat is puur politiek."
***
Verder luisteren
470 - Het kabinet bestaat niet, het is een virtuele machine
466 - Behandeling Onderwijsbegroting werd parcours vol struikelpartijen en miskleunen
463 - De eerste honderd dagen. Lessen in daadkracht voor het kabinet-Schoof
456 - De zeven crises van het kabinet-Schoof
445 - Chaos en onrecht in het sociale stelsel
426 - Een doodgewoon meerderheidskabinet met een allesbepalende financiële plaat
291 – De dubbele jaren van staatssecretaris Marnix van Rij
275 - Nina Olson: Waarom Nederland net als de VS een Taxpayer Advocate moet krijgen
147 – De kindertoeslagaffaire: het ging al mis bij de wetgeving
141 – Hans Vijlbrief: een nieuwe relatie overheid-burger in de strijd tegen het populisme
104 - Nederland belasting doorsluisland
7 - Wimar Bolhuis over leugentjes in verkiezingsprogramma's
***
Tijdlijn
00:00:00 – Deel 1
00:47:26 – Deel 2
01:08:22 – Deel 3
01:19:42 – Einde
See omnystudio.com/listener for privacy information.
The AI-powered Podcast Player
