Samenvattend: krachtsverhoudingen en coalitiemogelijkheden

De campagne gaat richting eindstreep. Hoe zetten de partijen hun lijsttrekkers in? Welke thema's en welke uitnodigingen naar anderen vallen op? Wie zit klem en wie krijgt onverwachte kansen?

Jaap Jansen en PG Kroeger verdiepen zich in het positiespel van VVD, D66, GroenLinks-PvdA en CDA. Een zelden vertoonde politieke strijd. Niet vaak was er een campagne waarin de zittende premier politiek zó afwezig en gecastreerd was, waardoor verrassende kandidaten voor die functie zich kunnen aandienen.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Stuur ons een mailtje  en wij zoeken contact.

***

De VVD heeft een lastige taak. Dilan Yesilgöz moet de kiezers de Schoof-coalitie doen vergeten. Het beleid kan zij zo niet verdedigen en de wens van een centrumrechts kabinet komt niet uit de verf. CDA en D66 laten zich niet tot willoze vazal maken. En hun geheugen is actiever dan het liberale.

Door de PVV én GroenLinks-PvdA uit te sluiten maakt de VVD meteen elke partij die met de linkse fusiepartij de dialoog aan wil besmet. Erg aanlokkelijk of 'gaaf' maakt de VVD de stembusgang zo niet. Het optimisme en de vrolijkheid van Mark Rutte lijkt geheel verdwenen.

D66 kan zijn geluk niet op. Rob Jetten lijkt van de Rutte-toverdrank te hebben gedronken. De strategische bewegingen van VVD, GroenLinks-PvdA en Volt hebben zijn speelveld fors vergroot. Met het CDA bezet D66 een groeiend deel van het middenveld, waarbij zij uitstralen elkaar dat te gunnen. Dat positivisme is een scherp contrast met de oude Schoofcoalitie waar de VVD aan vastgekleefd blijft.

Toch moet Jetten oppassen. In het laatste RTL-debat maakte zijn vrolijkheid hem kwetsbaar voor de scherpte en ervaring van Frans Timmermans. Er ontstond een moment dat de allure had van Jan Peter Balkenende tegen Wouter Bos in 2006 en Rutte tegen Emile Roemer in 2012. En ook nu over de zorgkosten! Dat liep toen lelijk af voor die twee.

Tot nu toe stagneert GroenLinks-PvdA. Het Den Uyl successcenario van 1977 wil maar niet opdoemen. Van Timmermans’ eigen sterke thema’s wordt geen gebruik gemaakt. Europa, klimaat en energie en hoe dit in de toekomst van onze economie doorwerkt, ze blijven ongenoemd, terwijl hij hier ongeëvenaard staatsman zou kunnen zijn.

Ook lijkt GroenLinks-PvdA de kiezer nauwelijks te willen herinneren aan de wanprestaties onder Schoof. Een zekere oubolligheid zit Timmermans ook nog dwars. Onbedoeld vergroot hij daarmee het culturele en mentale contrast met de twee concurrenten voor het premierschap Bontenbal (42) en Jetten (38) die een generatie jonger zijn.

Het CDA is net een zombie die nu voor de derde keer in vijftig jaar herrijst, nadat - zoals Henri Bontenbal zelf zegt - de vraag was 'wie bij de partij het licht uit zou doen'. Hij valt de Schoofcoalitie wél aan op 'gepruts' en 'chaos'. VVD en BBB hebben het daar heel lastig mee.

Bontenbal belooft onbekommerd saaiheid, zelfs in gesprekken met internationale media. Ruttes oproep 'normaal doen' en Lubbers' Rotterdamse doenerigheid weet hij te combineren. In de debatten blijkt kwetsbaarheid van zijn onervarenheid op het grote toneel. In het recente RTL-debat bleek hij niettemin een razendsnelle leerling. Een zelfspot over zijn kansen doet daarbij goed.

Geert Wilders’ PVV staat buitenspel en de meeste kleine partijen slagen er niet in met inhoud aandacht en respect te winnen. En soms vallen zij op door onderlinge heibel. Nu de bel voor de laatste ronde klinkt, is dat zelden politieke wijsheid.

*** 

Verder lezen

Hans Borstlap - Centrumpartijen, ga regeren! 

***

Verder luisteren

532 – GroenLinks-PvdA: het glibberige pad naar één partij https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/532-groenlinks-pvda-het-glibberige-pad-naar-n-partij

529 – Schoten voor de boeg in de verkiezingscampagne https://vriendvandeshow.nl/bb/episodes/529-schoten-voor-de-boeg

524 - Met een wrakhoutkabinet naar de verkiezingen https://vriendvandeshow.nl/bb/episodes/524-met-een-wrakhoutkabinet-naar-de-verkiezingen

521 - Hoe saaier de politiek, hoe gelukkiger het land https://vriendvandeshow.nl/bb/episodes/521-hoe-saaier-de-politiek-hoe-gelukkiger-het-land

517 - Na de champagne de campagne https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/a98527fb-b8fb-49cb-a102-fab43ff3185f

514 – De 'andere waarheid' na Schoof https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/ad370858-1ae4-447b-8d4b-1bcf7bc33ac2

477 - De VVD staat sterk, maar zit ook klem https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/73d13efe-789a-411a-9b2c-1cb8826843ef

De grote thema's van de campagne

536 - Het Grote Energie Verkiezingsdebat https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/536-het-grote-energie-verkiezingsdebat

533 – Een nieuw belastingstelsel. Leuker kunnen we het niet maken, eenvoudiger wel https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/533-een-nieuw-belastingstelsel-leuker-kunnen-we-het-niet-maken-eenvoudiger-wel

528 - ‘Europa, ontwaak!’ Manfred Weber en de eenzaamheid van Europa. https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/528-europa-ontwaak-manfred-weber-en-de-eenzaamheid-van-europa-en-vicepremier-vincent-van-peteghem-over-belgi-en-nederland

525 –Wat Brainport Eindhoven ons leert en hoe we onze economie nóg toekomstbestendiger kunnen maken  https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/525-wat-brainport-eindhoven-ons-leert-en-hoe-we-onze-economie-n-g-toekomstbestendiger-maken

516 – Files op het elektriciteitsnet: de energietransitie dreigt slachtoffer te worden van het eigen succes https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/516-files-op-het-elektriciteitsnet-de-energietransitie-dreigt-slachtoffer-te-worden-van-het-eigen-succes

512 – Hoe onderwijs, bedrijven en overheden samen de arbeidsmarktkrapte bestrijden https://omny.fm/shows/betrouwbare-bronnen/512-hoe-onderwijs-bedrijven-en-overheden-samen-de-arbeidsmarktkrapte-bestrijden

507 - Het strenge oordeel van Rekenkamerpresident Pieter Duisenberg https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/19fb3651-29be-49dd-854b-eeb65ec692ff

449 - De echte crisis is de woningnood https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/9a2aeb1b-3cb4-4a4e-a6a3-8c34e01e5802

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:32:08 – Deel 2

00:49:29 – Deel 3

01:29:20 – Einde

See omnystudio.com/listener for privacy information.